ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΙΣ

ΠΡΩΤΗ ΠΡΑΞΗ



Ο Βλαδιμίρ, ο Πρόεδρος της Ρωσίας, καθισμένος συνοφρυωμένος σε άνετο σαλόνι του Κρεμλίνου… Δίπλα του η σύντροφός του.

ΟΛΓΑ - Δεν σου είπα να προσέχεις;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Μου είπες… Και τι μ’ αυτό; Τίποτα δεν με ανάγκασε να προσέχω…

ΟΛΓΑ - Πάντα με μπερδεύεις μ’ αυτά που λες! Με κάνεις να αισθάνομαι πως δεν με καταλαβαίνεις.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Εγώ δεν σε καταλαβαίνω; Τι πρέπει να καταλάβω, δηλαδή; Ότι πρέπει να κάνω αυτό που σκέφτεσαι εσύ; Σκέφτεσαι για μένα και θέλεις να κάνω ό,τι θα έκανες εσύ; Σαν να μου λες ότι δεν πρέπει να ζω, ότι πρέπει να ζεις εσύ για μένα. Θέλεις να ζήσεις και για μένα; Δεν σου φθάνει η δική σου ζωή;

ΟΛΓΑ - Μα τι λες;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Ό,τι με αναγκάζεις να πω. Ναι, αυτό το καταφέρνεις καλά. Με αναγκάζεις να λέω πράγματα που ποτέ δεν θα έλεγα.

ΟΛΓΑ - Ακόμα μια άκαρπη συζήτηση μαζί σου.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Άκαρπη ναι, συζήτηση όχι. Αν συζητούσαμε κάποτε, δεν θα διαφωνούσαμε πάντα… Μονολογούμε ταυτόχρονα, αδιέξοδα, απ’ την ανάγκη μας να εκτοξεύουμε λόγια ο ένας στον άλλον… Η ανάγκη ν’ ακουστούμε, να μιλήσουμε, όχι ν’ ακούσουμε…

ΟΛΓΑ - Τέλος πάντων… Δεν είναι αυτό το θέμα. Το θέμα είναι αυτό που έκανες.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Όχι! Το θέμα δεν είναι αυτό που έκανα. Αυτό ήταν θέμα όταν το έκανα, πριν να το κάνω, όχι τώρα. Τώρα το θέμα είναι αυτό που γίνεται επειδή έκανα αυτό που έκανα. Δεν είναι το ίδιο…

ΟΛΓΑ - Μα, δεν θα μπορούσες να το έχεις αποφύγει; Να μην το κάνεις;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Όχι, δεν θα μπορούσα…

ΟΛΓΑ - Κατάλαβα…

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Όχι, δεν κατάλαβες… Και επειδή δεν κατάλαβες, με βασανίζεις.

ΟΛΓΑ - Σε βασανίζω εγώ;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Ναι, εσύ!

ΟΛΓΑ - Προσπαθείς να μεταθέσεις σ’ εμένα την ευθύνη.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Καθόλου. Δεν θα μιλούσαμε, τώρα, αν δεν είχα αναλάβει εγώ την ευθύνη. Θα προσπαθούσες εσύ να χειριστείς την κατάσταση.

ΟΛΓΑ - Δεν μπορώ…

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Φυσικά, δεν μπορείς! Εγώ μπορώ όμως…

ΟΛΓΑ - Είσαι σίγουρος;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Απολύτως! Είμαι σίγουρος!

ΟΛΓΑ - Πώς θα το κάνεις;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Όπως πάντα…

ΟΛΓΑ - Δηλαδή;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Θα κάνω αυτό που νομίζω σωστό.

ΟΛΓΑ - Κι αν δεν πετύχει;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Αν δεν πετύχει, θα ζήσω με μια ακόμα αποτυχία μου.

ΟΛΓΑ - … Τι να πω…

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Τίποτα να μην πεις… Θα αποκατασταθεί η ισορροπία έτσι. Θα πάψουμε να φιλονικούμε χωρίς λόγο, εκτοξεύοντας λόγια για τον λόγο που έκανα ό,τι έκανα…

ΟΛΓΑ - Σκοτώθηκαν είκοσι δύο παιδιά, Βλαδιμίρ.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Είκοσι τρία.

ΟΛΓΑ - Πέθανε το παιδί που χτυπήθηκε στο πόδι;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Ναι…

ΟΛΓΑ - Γιατί να συμβεί αυτό;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Γιατί να μη συμβεί;

ΟΛΓΑ - Τι εννοείς;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Έτσι που συμβαίνουν όλα, θα συνέβαινε κι αυτό.

ΟΛΓΑ - Δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν οι βομβαρδισμοί, Βλαδιμίρ;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Πώς; Χωρίς τους βομβαρδισμούς δεν έχουμε υπόσταση, δεν υπάρχουμε.

ΟΛΓΑ - Ποιοι δεν υπάρχουν;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Εμείς, η Ρωσία.

ΟΛΓΑ - Για να υπάρχουμε εμείς, στη Ρωσία, πρέπει να πεθαίνουν αθώα παιδιά στη Συρία, Βλαδιμίρ; Να τα σκοτώνουμε εμείς;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Έτσι κι αλλιώς δεν υπήρχαν τα παιδιά αυτά, Όλγα… Πέθαιναν αργά, βασανιστικά. Μάτωναν καθημερινά από τις κακουχίες, από τη φρίκη του εμφυλίου πολέμου. Σκοτώνονταν οι γονείς τους, τα αδέλφια, οι φίλοι, οι συμμαθητές τους. Ήλθε και η δική τους ώρα…

Την κοιτάζει με βλέμμα απλανές, την κοιτάζει επίμονα, και δείχνει ότι σκέφτεται κι άλλα, που δεν λέει…

ΟΛΓΑ - Δεν μπορεί να είναι τόσο απλό, Βλαδιμίρ. Δεν μπορεί… Τα παιδιά αυτά είχαν την ηλικία των εγγονών σου. Ήταν παιδιά… Τα σκοτώσαμε εμείς αυτά τα παιδιά. (Η φωνή της Όλγας γεμίζει λυγμούς, πνίγεται. Δακρύζει.)

Ο Βλαδιμίρ της πιάνει το χέρι.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Σε παρακαλώ, είναι και για μένα δύσκολο… Δεν είναι τα πρώτα νεκρά παιδιά αυτά, από βομβαρδισμούς δικών μας αεροπλάνων. Στην αρχή τα μετρούσα. Στοίχειωναν τον ύπνο μου οι μορφές τους, όσες τύχαινε να δω στην τηλεόραση, όσες φανταζόμουν. Μετά σταμάτησα να μετρώ. Είναι χρόνια τώρα που εμπλακήκαμε πάλι, υπό τις διαταγές μου, στις εχθροπραξίες στη Μέση Ανατολή. Δεν μπορώ να μετράω πια τα σκοτωμένα παιδιά από τα δικά μας αεροπλάνα…

ΟΛΓΑ - Σε ξέρω, Βλαδιμίρ. Ξέρω ότι υποφέρεις κι εσύ.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Υποφέρω, ναι… Όμως πια δεν αλλάζει η ζωή μου. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα για να μην υποφέρω, να μην υποφέρω διαρκώς. Δεν ξέρω πώς είναι να ζω χωρίς να υποφέρω. Το μόνο που με παρηγορεί είναι ότι δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Δεν μπορώ…

ΟΛΓΑ - Προσπάθησες;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Προσπαθώ δεκαετίες τώρα, Όλγα. Από τότε που ήμουν μυστικός πράκτορας, στην Ανατολική Γερμανία. Προσπαθώ να καταλάβω γιατί πρέπει να ζω στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, εκεί που κρύβομαι κι από τον εαυτό μου ακόμα, ή προσπαθώ να κρυφτώ…

Ο Βλαδιμίρ σηκώνεται αργά από τον καναπέ, απλώνει ιπποτικά το χέρι του στην Όλγα, και σηκώνεται κι εκείνη.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Έλα, Όλγα μου. Το δείπνο μας περιμένει.

ΟΛΓΑ - Ναι, πάμε.

Κάθονται δίπλα - δίπλα στο τραπέζι, και ετοιμάζονται να φάνε. Μπαίνει ξαφνικά ο Γραμματέας του Προέδρου.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ - Πρόεδρε, συγγνώμη!

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Ναι, Ιβάν. Πες μου!

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ – Ακόμα ένα περιστατικό, Πρόεδρε...

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Τι περιστατικό;

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ - Σε νοσοκομείο αυτή τη φορά.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Απώλειες;

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ - Πέντε γιατροί, εξήντα ασθενείς, οι δεκαπέντε παιδιά.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Μα πώς έγινε;

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ - Όπως και το προηγούμενο περιστατικό. Εμπιστευτήκαμε τα στοιχεία που μας έδωσαν, τις συντεταγμένες. Μας είχαν πει ότι είναι εγκαταλελειμμένο το νοσοκομείο, ότι φιλοξενούσε αντάρτες. Όπως πριν. Κανείς δεν ήξερε ότι επρόκειτο για σχολείο. Καταλαβαίνετε. Το ερειπωμένο κτήριο, εννοώ, που βομβαρδίσαμε προχθές.

Ο Βλαδιμίρ χτυπάει το χέρι του στο τραπέζι.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Αρκετά! Δεν ξέραμε, μας παραπλάνησαν! Όλος ο κόσμος θα μας φτύνει τώρα!

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ - Θα ξεχαστεί κι αυτό σε λίγες ημέρες.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Δεν σου επιτρέπω, Ιβάν! Εγώ δεν ξεχνώ τίποτα! Φύγε τώρα…

Η Όλγα με κατεβασμένο κεφάλι μονολογεί:

ΟΛΓΑ - Δεν αντέχεται αυτό το κακό.

Ο Βλαδιμίρ της πιάνει το χέρι. Της λέει σιγά:

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Φάε, σε παρακαλώ.

Χτυπάει το τηλέφωνο. Είναι η κόρη του Βλαδιμίρ. Το σηκώνει.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Καλησπέρα, καλή μου. … Δηλαδή; … Πότε έγινε αυτό; … Κατάλαβα. Θα σε πάρω σε λίγο. (Κλείνει το τηλέφωνο πολύ ταραγμένος.)

ΟΛΓΑ – Τι έγινε;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ - Δεν ξέρω.

Μπαίνει πάλι ο Γραμματέας, αλαφιασμένος.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ – Έγινε κάτι πολύ σοβαρό!

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Τι έγινε;

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ – Βόμβα στο Μετρό!

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Πότε;

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ – Πριν λίγο!

Ο Βλαδιμίρ σηκώνεται από το τραπέζι αμέσως. Τηλεφωνεί στην κόρη του.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Που είπες είχαν πάει τα παιδιά με τη δασκάλα τους; … Στο Μετρό; Γιατί; … Έλα από εδώ όσο πιο γρήγορα μπορείς. Έλα, σε παρακαλώ.

ΟΛΓΑ – Τι έγινε, Βλαδιμίρ;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Αυτό που δεν έπρεπε να γίνει!

ΟΛΓΑ – Τι εννοείς;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Τα εγγόνια μου είχαν πάει στο Μετρό με τη δασκάλα τους, για να δουν το ενυδρείο που εγκαινίασα προχθές, στον πέμπτο σταθμό… Μιλούσαν στο τηλέφωνο με την κόρη μου, και ξαφνικά κόπηκε η γραμμή.

ΟΛΓΑ - Θεέ μου.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ – Κύριε Πρόεδρε…

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Θέλω την προσωπική μου φρουρά, αμέσως. Θα πάμε στο Μετρό.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ – Μα, κύριε Πρόεδρε!

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Τώρα, είπα!

ΟΛΓΑ – Βλαδιμίρ, τι θα κάνουμε;

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Φεύγω! Θα πάρω την κόρη μου και θα πάω στο Μετρό.

ΟΛΓΑ – Αισθάνομαι άσχημα. Μίλησα για τα εγγόνια σου πριν, όταν μιλούσαμε για εκείνα τα παιδιά στη …

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Σταμάτα, σε παρακαλώ!

Τηλεφωνεί στην πρώην γυναίκα του.

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Ίνα, πού βρίσκεσαι; … Έβαλαν βόμβα στο Μετρό. Ήταν και τα εγγόνια μας εκεί. … Θα κάνω ό,τι μπορώ! Φεύγω τώρα για το Μετρό!

Μπαίνει η κόρη του τρέχοντας.

ΘΑΛΕΙΑ – Πατέρα, τα παιδιά! Σε παρακαλώ!

ΒΛΑΔΙΜΙΡ – Πάμε Θάλεια μου, πάμε στο Μετρό!

ΘΑΛΕΙΑ – Τα παιδιά, πατέρα!

Βγαίνουν από το δωμάτιο τρέχοντας. Πέφτει η αυλαία.

ΕΞΟΔΙΟΣ ΥΜΝΟΣ

ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ - 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1826

 
- Μάνα, θα φύγουμε απ’ την πόλη;
- Παιδί μου, ναι, θα φύγουμε όλοι!
- Φέγγει ψηλά το φεγγαράκι!
- Στην εκκλησιά μας το κεράκι…
- Μπροστά μας πάει ο πατέρας!
- Λάμπει σαν ήλιος της ημέρας!
- Τρέμει το χέρι σου, μανούλα…
- Είναι που είδα μια βρυσούλα…
- Διψάσαμε πολύ, πεινάμε!
- Θα βρούμε κάτι για να φάμε…
- Βλέπω σπαθιά πολλά στην πύλη…
- Μας περιμένουν χίλιοι φίλοι!
- Δεν μας γνωρίζουν; Μας φωνάζουν!
- Όχι παιδάκι μου, μας σφάζουν!
- Γιατί; Τί κάναμε, τί φταίμε;
- Δεν μάθαμε ποτέ να κλαίμε!

ΠΕΡΙ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΠΡΟΣΩΠΑ


Σκηνοθέτης
Συγγραφέας
Άννα (ηθοποιός)
Άγγελος (ηθοποιός)
Επιχειρηματίας
Υπεύθυνος Παραγωγής
Ανδρομάχη (συγγραφέας)
Ελένη (σκηνοθέτης)
Ιωάννα (ηθοποιός)






ΠΡΩΤΗ ΠΡΑΞΗ

Μικρογραφία σκηνής πίσω από τη σκηνή. Στο κέντρο τραπέζι αρκετά μεγάλο, στρογγυλό, ξύλινο, και γύρω του τέσσερις καρέκλες του σκηνοθέτη. Μπαίνει στη σκηνή ο σκηνοθέτης, κοιτάζοντας το ρολόι του. Βάζει τα χέρια στην τσέπη, περπατά πάνω - κάτω στη σκηνή. Βγάζει το αριστερό του χέρι, κοιτάζει το ρολόι του. Μονολογεί.


ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Πάντα αριστοκράτης ο κ. συγγραφέας! Και οι αστέρες το ίδιο! Εγώ ο αφελής πρώτος, ο μονότονα ευσυνείδητος…

Εκείνη τη στιγμή μπαίνει στη σκηνή ο συγγραφέας.

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Γεια σου Χρήστο!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Γεια…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Πώς πάμε;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Δεν πάμε όπως βλέπεις…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Δεν ήλθαν οι άλλοι;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Όχι!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Καλά… Μην αγχώνεσαι!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Πες μου τη συνταγή!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Για ποιό πράγμα;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Για να μην αγχώνομαι!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Συνταγή δεν έχει…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Το ήξερα! Ξέρεις ποια είναι η διαφορά μας, ε;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Ξέρω…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Εσύ τελείωσες! Περιμένεις να ανεβεί το έργο σου! Εγώ τώρα αρχίζω!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Έχεις δίκιο…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Πού είναι οι καλλιτέχνες μας;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Μίλησα λίγο με την Άννα χθες… Μιλήσαμε για το έργο…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Τυχερέ! Εγώ την ψάχνω μια εβδομάδα τώρα! Είναι συνέχεια σε πρόβες, σε γυρίσματα… Εμένα δεν μου έκανε τη χάρη να με ψάξει!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Κι εγώ την έψαχνα μέρες…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Ξέρεις πόση πίεση μου ασκούν από το θέατρο; Ο επιχειρηματίας, οι ηθοποιοί του θεάτρου. Είναι Σεπτέμβρης. Τα Χριστούγεννα πρέπει να ανεβάσουμε το δικό σου! Υπολογίζουν πολύ στην ένεση που θα δώσει το όνομά σου στο ρεπερτόριο του θεάτρου. Όλοι περιμένουν να δουλέψουν τα Χριστούγεννα!

Μπαίνει στη σκηνή η Άννα, η πρωταγωνίστρια, αλαφιασμένη.


ΑΝΝΑ - Α! Ήρθατε!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Προ πολλού!

ΑΝΝΑ - Σιγά καλέ! Ένα τέταρτο άργησα!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Πνιγόμαστε!

ΑΝΝΑ - Γιατί πνίγεσαι; Το έργο είναι καλό, οι πρωταγωνιστές πολύ καλοί, εσύ καλός, τέλειωσε!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Ακόμα δεν αρχίσαμε, Άννα! Τελειώσαμε;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Ο μόνος που τέλειωσε είμαι εγώ…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Νομίζεις!

ΑΝΝΑ - Α! Όλα κι όλα! Το έργο είναι σπουδαίο!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Είναι καλό! Δεν λέω όχι! Έχω παρατηρήσεις, όμως…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Τί παρατηρήσεις;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Κατάλαβες τώρα; Αν δεν αρχίσουμε, πώς θα κάνω τις παρατηρήσεις μου;

Μπαίνει στη σκηνή και ο Άγγελος, ο πρωταγωνιστής.

ΑΓΓΕΛΟΣ - Χίλια συγγνώμη! Ξενυχτήσαμε χθες στο γύρισμα!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Καλώς τον! Ελάτε να καθίσουμε…

Κάθονται και οι τέσσερις γύρω από το τραπέζι.

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Καλωσορίσατε! Πρώτα τα πρακτικά! Πρέπει να αρχίσουμε πρόβες αμέσως! Τρόπος του λέγειν, δηλαδή… Αμέσως πρέπει να δουλέψουμε σκληρά μεταξύ μας.

ΑΓΓΕΛΟΣ - Δηλαδή;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Από το έργο πρέπει να έχουμε μεγάλες προσδοκίες, όλοι μας! Ο μεγάλος βάζει πολλά λεφτά. Περιμένει να πάρει πίσω τα διπλάσια. Ο ανταγωνισμός τα Χριστούγεννα θα είναι μεγάλος, και τα λεφτά που κυκλοφορούν είναι λίγα.

ΑΓΓΕΛΟΣ - Είναι γνωστά αυτά…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Έτσι είναι…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Αυτά είναι τα εύκολα! Το δύσκολο είναι να κάνουμε το έργο να πετάξει!

ΑΝΝΑ - Δεν θα πετάξει;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Πρέπει να πετάξουμε εμείς, πρώτα!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Πρώτη φορά σε βλέπω τόσο αγχωμένο.

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Το έργο σου, Χρήστο!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Τί έχει το έργο μου;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Η ζωή του ηθοποιού!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Ναι!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Έξυπνο!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Ωραία!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Έχουν ζωή οι ηθοποιοί;

ΑΝΝΑ - Τί θες να πεις;

ΑΓΓΕΛΟΣ - Τί εννοείς;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Κάτι απλό! Όταν ανεβάζετε ένα έργο, δεν υποκρίνεστε κάποιον σημαντικό ή ασήμαντο χαρακτήρα;

ΑΝΝΑ - Τί εννοείς ασήμαντο;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Κάποιον που οι θεατές υποτιμούν ως παρουσία στη σκηνή!

ΑΓΓΕΛΟΣ - …που έχει μικρό ρόλο δηλαδή;

ΑΝΝΑ - Αυτό εννοείς;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Όχι απαραίτητα μικρό! Μη πρωταγωνιστικό, πάντως!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Εγώ κατάλαβα…

ΑΝΝΑ - Κι εγώ κατάλαβα! Πού είναι το πρόβλημα;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Δεν είναι πρόβλημα! Είναι η δυσκολία του έργου! Όλοι πάνω στη σκηνή υποδύονται τους ηθοποιούς. Σωστά;

ΑΝΝΑ - Σωστά!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Όλοι είναι σημαντικοί, δηλαδή!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Έτσι είναι…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Οι πρωταγωνιστές, όμως, είσαστε δύο!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Δηλαδή;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Δηλαδή, Χρήστο, εγώ πρέπει να κάνω και τους άλλους πρωταγωνιστές, όπως τους κάνεις εσύ στο έργο σου! Εσύ δεν έχεις πρόβλημα. Συγγραφέας είσαι! Αν δεν παιχθεί το έργο σου, θα διαβαστεί. Ο αναγνώστης δεν θα έχει πρόβλημα. Εγώ, όμως, τώρα που ανεβαίνει το κείμενό σου, πρέπει να κάνω κι εκείνη, στη δεύτερη σκηνή, που κάνει την κομπάρσο, πρωταγωνίστρια! Γίνεται;

ΑΓΓΕΛΟΣ - Δεν ισχύει για όλα τα έργα αυτό;

ΑΝΝΑ - Δεν ισχύει, έχει δίκιο…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Μπράβο που το κατάλαβες, Αννούλα! Δεν ισχύει, βέβαια! Εσείς, αναγκαστικά, θα σχετικοποιηθείτε!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Εγώ, προσωπικά, δεν το φοβάμαι αυτό…

ΑΝΝΑ - Ούτε εγώ!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Πρέπει να το φοβάστε!

ΑΝΝΑ - Γιατί;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Ο συγγραφέας κατάλαβε!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Δηλαδή;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Εδώ θα κριθείτε εσείς, Άγγελε! Το ταλέντο σας, η δουλειά σας!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Δεν καταλαβαίνω…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Έχετε μαζί σας το κείμενο;

Ταυτόχρονα ο σκηνοθέτης βγάζει το κείμενο από τον χαρτοφύλακά του. Το ίδιο κάνουν και οι ηθοποιοί.

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Εγώ το θυμάμαι απ’ έξω!

Η Άννα γελάει και απευθύνεται στον Χρήστο.

ΑΝΝΑ - Τυχερέ!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Πηγαίνετε στη σελίδα 21.

Οι ηθοποιοί ξεφυλλίζουν το κείμενο.

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Μιλάς εσύ, Άννα, και διαφωνείς με τον Άγγελο.

ΑΝΝΑ - Ναι, θυμάμαι! Είναι για την εμπλοκή του με την πολιτική... Και του λέω ότι αυτό θα μας στοιχίσει!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Ναι, κι εκείνος σου μιλάει για το στρατευμένο θέατρο!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Και τότε μπαίνει ο προστατευόμενός τους, και τους ανακοινώνει ότι η επιχορήγηση μειώθηκε στο μισό, εξαιτίας της εμπλοκής σου, Άγγελε, με την πολιτική.

ΑΝΝΑ - Τώρα κατάλαβα… Ο μικρός, το ξέρουν, έχει πρόσβαση στην κυβέρνηση…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Τί κατάλαβες;

ΑΝΝΑ - Ότι όλοι είναι σημαντικοί στο έργο…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Καθένας μεταφέρει κι ένα συμβολισμό…

ΑΓΓΕΛΟΣ - Δεν ισχύει αυτό για κάθε έργο; Ακόμα και ο πιο μικρός ρόλος έχει ένα συμβολισμό!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Ίσως… Κανένας από τους μικρούς χαρακτήρες, όμως, δεν σχετικοποιεί τους συμβολισμούς των μεγάλων χαρακτήρων!

ΑΝΝΑ - Εγώ νομίζω το παιχνίδι αυτό είναι στο θέατρο! Ο ένας χαρακτήρας σχετικοποιεί τον άλλον. Οι μικροί τους μεγάλους!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Όχι οι μεγάλοι τους μικρούς;

ΑΝΝΑ - Κι αυτό…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Κι ο σκηνοθέτης σχετικοποιεί τον συγγραφέα!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Τί υπονοείς;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Τίποτα προσωπικό, μην ενοχλείσαι! Λέω ότι συμβαίνει γενικά. Λέω ότι το βίωσα αρκετές φορές στο παρελθόν και, είμαι σίγουρος, θα το βιώσω κι άλλες: τη διάθεση του σκηνοθέτη να ξαναγράψει το έργο μου… Το έχω συνηθίσει, όμως. Ξέρω πια ότι συμβαίνει και θα συμβαίνει.

ΑΓΓΕΛΟΣ - Μήπως με τους ηθοποιούς δεν συμβαίνει αυτό; Δεν σχετικοποιούνται μεταξύ τους;

ΑΝΝΑ - Εσύ σχετικοποιείς εμένα, ας πούμε;

ΑΓΓΕΛΟΣ - Κι εσύ εμένα!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Κι εγώ όλους σας μαζί! Πώς γίνεται, όμως, κι ανεβαίνει μια ωραία παράσταση, και όλοι χειροκροτούν τους πάντες; Ο σκηνοθέτης δεν το κάνει αυτό;

ΑΓΓΕΛΟΣ - Είσαι με τα καλά σου;

ΑΝΝΑ - Τον σκηνοθέτη χειροκροτούν οι θεατές;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Όχι το έργο;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Φταίω εγώ που άνοιξα τη συζήτηση!

Ο Άγγελος σηκώνεται όρθιος. Βηματίζει στην αίθουσα.

ΑΓΓΕΛΟΣ - Είχα μεγάλη όρεξη να παίξω αυτό το έργο…

ΑΝΝΑ - Κι εγώ… Γι’ αυτό δέχθηκα αμέσως. Μου άρεσε η ιδέα…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Τώρα δεν έχετε όρεξη;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Μην τραγικοποιείτε την κατάσταση. Βιαζόμαστε!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Όχι! Δεν βιαζόμαστε! Κι αν δεν βιάζομαι εγώ, δεν βιάζεται κανένας!

ΑΝΝΑ - Συμφωνώ με τον Άγγελο! Εμείς θα παίξουμε!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Να μιλήσουμε για το έργο!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Δεν θα μιλήσουμε για το έργο, νομίζω…

ΑΓΓΕΛΟΣ - Όχι! Δεν θα μιλήσουμε για το έργο! Θα μιλήσουμε για τις σχέσεις ανάμεσά μας, θα μιλήσουμε για το θέατρο, αλλά για το έργο δεν μπορούμε να μιλήσουμε σήμερα!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Παιδιά, ο χρόνος τρέχει!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Γίνεται το έργο χωρίς εμάς;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Αν δεν θέλετε να παίξετε…

ΑΝΝΑ - Νάτη η σχετικοποίηση! Έχει δίκιο ο Άγγελος!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Με παρεξηγήσατε…

ΑΝΝΑ - Καθόλου! Καταλάβαμε ακριβώς τι είπες!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Μα, θα κάνουμε θεωρία τέχνης τώρα; Θεωρία του θεάτρου; Αυτά τα κάναμε όταν σπουδάζαμε!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Τώρα πρέπει να βγάλουμε το ψωμί μας…

ΑΓΓΕΛΟΣ - Κοίτα ποιος μιλάει! Εσύ τι σπούδασες, δηλαδή; Ποιες οι περγαμηνές σου;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Τί θες να πεις; Ξέρεις καμιά Ανώτατη Σχολή Θεατρικών Συγγραφέων; Υπάρχει και δεν πήγα;

ΑΝΝΑ - Είναι μια διαφορά που έχουμε αυτή! Εμείς σπουδάσαμε! Εσύ;

ΑΓΓΕΛΟΣ - Τί σπούδασες, αλήθεια;

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Μεταξύ μας, ούτε εγώ ξέρω…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Δεν είστε με τα καλά σας! Από εκεί που με εκθειάζατε όταν ήλθατε, και όλοι λέγατε πόσο καλό έργο έχετε στα χέρια σας, τώρα…

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Δεν είπαμε ότι δεν είναι καλό το έργο σου…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Ναι, αλλά ψάχνετε το ποιόν μου, τις σπουδές μου! Λες και εσάς σας έκαναν πετυχημένους οι σπουδές σας! Λες και θα σπουδάζατε αν δεν είχατε ταλέντο… Λες και οι θεατές ζητούν να μάθουν τις σπουδές σας, για να γελάσουν και να κλάψουν μαζί σας. Λες και θα είχατε ρόλους να παίξετε, κι εσύ σκηνοθέτη να σκηνοθετήσεις, αν δεν υπήρχαν οι θεατρικοί συγγραφείς!

ΑΝΝΑ - Καλά… Από περιέργεια ρωτάμε! Τί σπούδασες;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Να μην είστε περίεργοι! Σημαίνει δεν με εκτιμάτε όπως πρέπει!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Γιατί να παίξουμε το δικό σου έργο, και όχι κάποιου άλλου συγγραφέα;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Ο άλλος θα έχει σπουδάσει θεατρική συγγραφή; Ο Σαίξπηρ, ας πούμε;

ΑΝΝΑ - Συγκρίνεις τον εαυτό σου με τον Σαίξπηρ;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Ναι! Κι εκείνος συνέκρινε τον εαυτό του με τον Ευριπίδη! Δεν έγραψε «Βάκχες». Έγραψε «Άμλετ». Έγραψε όμως! Όπως κι εγώ: γράφω!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Αρκεί να γράφεις, λοιπόν, και εντάσσεσαι στην ίδια κατηγορία με τον Ευριπίδη και τον Σαίξπηρ;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Όχι βέβαια! Ποιός είπε κάτι τέτοιο; Δεν είμαι ο Ευριπίδης, δεν είμαι ο Σαίξπηρ. Είμαι ο Χρήστος, όμως! Έχω τη δική μου ταυτότητα. Μπορεί να μη μοιάζω με τους αρχαίους τραγικούς, ούτε με κάποιον από τους νεότερους. Τί σημαίνει αυτό; Σε κάθε περίπτωση, άλλο ήταν το θέμα μας! Ποιός σας είπε ότι κρίνομαι εγώ εδώ; Εγώ έγραψα το έργο. Εσείς περιμένω να δω τι θα κάνετε!

ΑΓΓΕΛΟΣ - Α, έτσι;

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Έτσι βέβαια!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Εμείς δεν σου είπαμε τι να κάνεις! Ούτε κι εσύ θα μας πεις…

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Φυσικά δεν μου είπατε! Τις ώρες που εγώ έπεφτα στον γκρεμό της έκφρασης, εσείς ήσασταν αμέριμνοι! Δοκιμάσατε ποτέ να πλέξετε μεταξύ τους χαρακτήρες, ζωές ανθρώπινες, να τις συσχετίσετε για σκοπό σημαντικό; Φέρατε ποτέ στη φαντασία σας αντιμέτωπους ήρωες ενός δράματος; Τους φανταστήκατε να διαλέγονται, να παραβγαίνουν μεταξύ τους με τον λόγο; Αν ποτέ το επιχειρήσετε, θα καταλάβετε τι σημαίνει να σχετικοποιείσαι εσύ ως συγγραφέας, ως πατέρας των ίδιων σου των ηρώων, να υποχωρείς και να συνθλίβεσαι κάτω από το βάρος τους, να σκιάζεσαι από τους όγκους τους, που μεγαλώνουν με τροφή που παίρνουν από την πένα σου, από την ίδια την ψυχή σου!

ΑΝΝΑ - Τα ξέρουμε αυτά! Εμείς δεν τους δίνουμε σάρκα και οστά, στους ήρωες αυτούς; Εμείς το κάνουμε! Οι ηθοποιοί!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Οι ήρωες που υποδύεστε δεν θα υπήρχαν αν δεν υπήρχε ο συγγραφέας, δηλαδή εγώ, ο Σαίξπηρ, ο Ευριπίδης! Και για να ξέρεις, Άννα, αν δεν υποδυθείς εσύ την ηρωίδα μου, θα το κάνει κάποια άλλη! Πολλές άλλες μπορούν να το κάνουν! Πόσοι άλλοι, όμως, θα μπορούσαν να πλάσουν τους δικούς μου ήρωες, να εμπνευστούν τα δικά μου έργα; Κανένας!

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Μην το λες! Τα θέματα στο θέατρο επαναλαμβάνονται! Δες το αρχαίο θέατρο! Οι ήρωες του Αισχύλου είναι και ήρωες του Ευριπίδη!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Τα θέματα μπορεί να επαναλαμβάνονται, κύριε σκηνοθέτα! Οι λέξεις δεν επαναλαμβάνονται! Ο Ορέστης του Αισχύλου δεν είναι ο Ορέστης του Ευριπίδη! Ο ένας παίρνει μορφή από το πνεύμα του Αισχύλου, ο άλλος από το πνεύμα του Ευριπίδη…

ΑΓΓΕΛΟΣ - Την τελική του μορφή τη δίνω στον Ορέστη εγώ, ο ηθοποιός!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ - Κι εγώ τί κάνω, δηλαδή; Γράφω αδιάφορους διαλόγους;

ΑΝΝΑ - Μια γραμμή πάνω, μια γραμμή κάτω, δεν χάθηκε ο κόσμος!

Ο σκηνοθέτης τους διακόπτει. Απευθύνεται στους ηθοποιούς.

ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ - Ένα λεπτό! Ο Χρήστος υπερβάλλει, αλλά κι εσείς δεν πάτε πίσω! Εγώ τι ρόλο παίζω δηλαδή; Τι θα ήταν οι ηθοποιοί χωρίς εμένα; Εγώ είμαι η φωνή του συγγραφέα πάνω στη σκηνή. Κι εσείς μιλάτε με τη φωνή μου!

06 Απριλίου 1941

Των οχυρών προστάτης έχει στέρξει, 

μπροστάρης ήλιος έχει τρέξει, 

στις 06 Απριλίου, να προλάβει, 

τα οχυρά να καταλάβει! 

 

Έκαιγε ο ήλιος τις στολές τους, 

οι πέτρες έσκιζαν τις μπότες, 

τα πολυβόλα τις ορδές τους, 

την ανανδρία οι στρατιώτες... 

 

Οι Γερμανοί θελήσαν Άγγλους, 

να πολεμήσουν στην Ελλάδα, 

κάναν Οκτώβρη τον Απρίλη, 

και της μαυρίσαν τη λιακάδα... 

 

Πληγές στο σώμα της ανοίγουν, 

μέσα στο αίμα της την πνίγουν... 

Οργή οργώνει την Ελλάδα, 

ανάβει πάλι εκείνη η δάδα! 

 

Καίγεται, χάνεται η πατρίδα, 

για ν' αναστήσει την ελπίδα, 

πήρε τον Χάρο στο κατόπι, 

να περισώσει την Ευρώπη... 

 

Απρίλη έξι, κάθε χρόνου, 

σηκώνει η μνήμη τόνους πόνου...